Δικέφαλος μηριαίος – ημιτενοντώδης – ημιμεμβρανώδης μύες
Είναι συχνή τενοντοπάθεια (σύνδρομο Bamstrings) που χαρακτηρίζεται από πόνο και εντοπίζεται στην περιοχή του ισχιακού κυρτώματος και ενίοτε αντανακλά στην οπίσθια επιφάνεια του μηρού κυρίως στη διάρκεια ή μετά από έντονη άσκηση. Πολλές φορές ο αθλούμενος έχει την εντύπωση ότι αγωνιζόμενος έχει υποστεί τράβηγμα όπως ο ίδιος αναφέρει και το εντοπίζει περίπου στην έκφυση του δικεφάλου μυός ή πολλές φορές δεν μπορεί ακριβώς να το εντοπίσει.
Αθλητές όλων των αθλημάτων, αλλά κυρίως δρομείς και ποδοσφαιριστές είναι οι πλέον προσβαλλόμενοι. Μερικές φορές εμφανίζεται και σε αθλούμενους με προβλήματα της οσφυϊκής μοίρας της σπονδυλικής στήλης. Ανατομικά, οι οπίσθιοι μηριαίοι είναι τρεις: ο δικέφαλος μυς ο ισχυρότερος στην περιοχή που βρίσκεται προς την έξω επιφάνεια της οπίσθιας περιοχής του μηρού και οι ημιυμενώδης, ημιτενοντώδης μύες που βρίσκονται προς την έσω επιφάνεια του μηρού και συνήθως έχουν κοινό εκφυτικό τένοντα στο ισχιακό κύρτωμα. Σπανιότερα οι τρεις προαναφερόμενοι μυς έχουν κοινό εκφυτικό τένοντα.
Η αιτιολογία του συνδρόμου δεν είναι σαφής. Όμως οι περισσότεροι ασθενείς έχουν ιστορικό έντονης φυσικής άσκησης χωρίς όμως συγκεκριμένη αθλητική κάκωση. Τα συμπτώματα αρχίζουν προοδευτικά να επιδεινώνονται με το χρόνο και την ένταση της άθλησης. Κατά ένα μεγάλο ποσοστό (περίπου 80%) των πασχόντων από το σύνδρομο των οπίσθιων μηριαίων μυών εμφανίζει στην τενόντια έκφυση των μυών στο ισχιακό κύρτωμα υπετροφία λόγω ίνωσης που αποτελεί όπως φαίνεται και την κύρια αιτία του συνδρόμου. Η ίνωση αυτή δημιουργείται από μικροτραυματισμούς στην περιοχή που προκαλούν μικροαιματώματα τα οποία δεν δύναται πλήρως να απορροφηθούν από το οργανισμό με συνέπεια να δημιουργείται στην περιοχή σκληρυντικός ινώδης ιστός (ίνωση). Ο ινώδης ιστός αποτρέπει την καλή λειτουργικότητα και αιμάτωση των μυών και κυρίως τενόντων της περιοχής με συνέπεια την δυσλειτουργία και υπολειτουργία τους και την έκλυση πόνου στην μερική και κυρίως πλήρη φόρτισή τους. Συνήθως οι αθλητές αλμάτων, άρσης βαρών, εμποδίων, ποδοσφαιριστές αναφέρουν συχνούς μικροτραυματισμούς στην περιοχή των οπίσθιων μηριαίων μυών για διάστημα αρκετών μηνών η ετών πριν εγκατασταθεί το σύνδρομο.
Συμπτώματα – Διάγνωση
Οι αθλούμενοι αναφέρουν πόνο και έντονη ευαισθησία στο οπίσθιο μέρος του μηρού και συγκεκριμένα στο ισχιακό κύρτωμα. Ο πόνος επιδεινώνεται κατά τη διάρκεια της άσκησης λόγω διάταση των οπίσθιων μηριαίων μυών. Τα συμπτώματα είναι παρόντα για μεγάλο χρονικό διάστημα. Υποχωρούν, σχετικά, με την διακοπή της άσκησης για ένα διάστημα αλλά επανέρχονται όταν ο αθλούμενος επαναρχίζει την αθλητική του δραστηριότητα. Η καθιστική θέση για μεγάλο χρονικό διάστημα όπως π.χ στην οδήγηση προκαλεί έντονη ενόχληση και δυσφορία και αναγκάζει τον ασθενή να βγει από το αυτοκίνητό του να περπατήσει για λίγη ώρα και κατόπιν να συνεχίσει. Γενικά οι διάφορες στάσεις που προκαλούν διάταση των οπίσθιων μηριαίων μυών χειροτερεύουν την ένταση των συμπτωμάτων.
Στην κλινική αντικειμενική εξέταση του αθλούμενου διαπιστώνεται έντονη ευαισθησία στην περιοχή του ισχιακού κυρτώματος όπως και στο άνω πέρας των οπίσθιων μηριαίων μυών. Εύκολα εντοπίζεται η περιοχή της μέγιστης ευαισθησίας. Στις χρόνιες περιπτώσεις δημιουργείται έντονη αδυναμία και ατροφία των οπίσθιων μηριαίων μυών. Η προοδευτική παθητική διάταση των οπίσθιων μηριαίων μυών προκαλεί οξεία επιδείνωση των συμπτωμάτων.
Ο ακτινολογικός έλεγχος περιοχής μπορεί να αναδείξει ανώμαλο περίγραμμα του ισχιακού κυρτώματος, έκτοπη οστεοποίηση ή ακόμα μικρό αποσπαστικό κάταγμα του ισχιακού κυρτώματος. Η αξονική τομογραφία δείχνει με λεπτομέρεια τις παραπάνω κακώσεις ενώ με την μαγνητική τομογραφία εμπλουτίζονται οι πληροφορίες μας που αφορούν και τις πιθανές βλάβες του άνω πέρατος των οπίσθιων μηριαίων μυών.
Διαφορική διάγνωση
Η διαφορική διάγνωση του συνδρόμου είναι απαραίτητο να γίνει από την προσφυτική τενοντίτιδα του μέσου γλουτιαίου μυός, την οπίσθια τροχανταρίτιδα, την ισχιογλουτιαία θυλακίτιδα, την σπονδυλόλυση και σπονδυλολίσθηση και κάθε άλλη χαμηλή οσφυαλγία.
Θεραπεία
Αρχικά είναι συντηρητική όπου χορηγούμε αντιφλεγμονώδη φάρμακα και φυσικοθεραπεία. Επίσης συνιστούμε έμφαση στις διατάσεις των οπίσθιων μηριαίων μυών και προοδευτική ενδυνάμωση αυτών. Η τοπική ενέσιμη αγωγή με ένζυμα και κολλαγόνο όπως και οι εκχύσεις με τη μέθοδο PRP βοηθούν σημαντικά την αποκατάσταση. Εάν όμως η συντηρητική αγωγή αποτύχει συνίσταται χειρουργική θεραπεία, η οποία συνίσταται αρχικά στην αφαίρεση πιθανού ινώδους ιστού στην περιοχή των οπίσθιων μηριαίων μυών στο ισχιακό κύρτωμα και την παρασκευή και απελευθέρωση των κλάδων του ισχιακού νεύρου από τυχόν συμφύσεις. Συγχρόνως εάν απαιτείται γίνεται και επιμήκυνση των τενόντων των οπίσθιων μηριαίων μυών από το ισχιακό κύρτωμα.
Μετεγχειρητικά ο αθλούμενος μπορεί να βαδίσει από τη δεύτερη μέρα του χειρουργείου με πατερίτσες. Από την πρώτη εβδομάδα αρχίζει ασκήσεις κινητοποίησης της άρθρωσης του ισχίου καθώς επίσης μυϊκή ενδυνάμωση του τετρακέφαλου και των οπίσθιων μηριαίων μυών. Ελαφρά αθλητική άσκηση αρχίζουμε την τρίτη εβδομάδα, ενώ πλήρη αθλητική δραστηριότητα στο τέλος του δεύτερου μήνα από το χειρουργείο.