Η έντονη προπόνηση είτε αυτή γίνεται σε ερασιτεχνικό επίπεδο είτε σε επαγγελματικό, επιφορτίζει τον οργανισμό του αθλούμενου κι ορισμένες φορές μπορεί να προκαλέσει σ’ αυτόν ανεπιθύμητες καταστάσεις.
Η σωματική άσκηση, επίσης, μπορεί να βγάλει στην επιφάνεια διάφορες παθήσεις ή οργανικές ανωμαλίες, που μένουν «κρυφές» στην κατάσταση της σωματικής ηρεμίας (π.χ. καρδιακή ανεπάρκεια, αναπνευστικά προβλήματα, έντονη ταχυκαρδία, ζάλη, ίλιγγο, πονοκέφαλο κ.α)
Σε αυτές τις περιπτώσεις ο ίδιος ο αθλούμενος δεν αισθάνεται τις δυνάμεις του ικανές να συνεχίσει την άσκηση και απευθύνεται στο γιατρό. Αυτός μετά τον απαραίτητο έλεγχο, συμβουλεύει ανάλογα με τη δυσλειτουργία, μόνο ελαφριά προπόνηση ή πλήρη αποχή από κάθε αθλητική δραστηριότητα.
Υπάρχουν όμως περιπτώσεις ενοχλημάτων ή διαταραχών που προέρχονται συγκεκριμένα και μόνο από βαριά προπόνηση, αλλά δεν έχουν παθολογικό χαρακτήρα. Αυτές οι καταστάσεις δεν απαγορεύουν την έντονη μυϊκή προσπάθεια αλλά επιτρέπουν ακόμη και τον πρωταθλητισμό σε όλα επίπεδα.
Βέβαια, οι αθλούμενοι που παρουσιάζουν τα παρακάτω σύνδρομα αναστατώνονται ή χουν τη σιγουριά ότι τους συμβαίνει κάτι το πολύ σοβαρό.
Όμως ο ειδικευμένος γιατρός εύκολα μπορεί να διαλευκάνει και να ξεχωρίσει τον «καλοήθη» χαρακτήρα των καταστάσεων αυτών και έτσι να καθησυχάσει τον αθλούμενο.
Τα ενοχλήματα ή οι διαταραχές «καλοήθους» χαρακτήρα, που προέρχονται από έντονη άσκηση είναι τα εξής :
α) Αιματουρία: μη παθολογική ασκησιογενής,
β) Βρογχοσπασμός με έντονο βήχα μη παθολογικό ασκησιογενή,
γ) Ασκησιογενής Πλευροδυνία,
δ) Κοιλιακοί πόνοι μη παθολογικοί ασκησιογενείς
Οι συχνότερες μη παθολογικές καταστάσεις που προέρχονται από έντονη άσκηση είναι:
1) ΑΣΚΗΣΙΟΓΕΝHΣ ΠΛΕΥΡΟΔΥΝΙΑ
Συμβαίνει σε αθλούμενους κάτω από έντονη άσκηση ή σε αθλήματα που έχουν διάρκεια (ομαδικά ή ατομικά). Η πλευροδυνία από άσκηση εκδηλώνεται τις περισσότερες φορές σαν κράμπα στα πλευρά και λιγότερες φορές σαν «τσιμπήματα» στους μεσοπλεύριους μύες.
Ο αθλούμενος έχει την εντύπωση ότι έπαθε κάποιο είδος θλάσης και την εντύπωσή του αυτή ενισχύει το γεγονός ότι του «κόβεται η αναπνοή» όταν παίρνει βαθιές εισπνοές (γεγονός που δεν συμβαίνει σε όλα τα περιστατικά με πλευροδυνία από άσκηση). Η πλευροδυνία που τις περισσότερες φορές δεν αφήνει τον αθλούμενο να συνεχίσει για εκείνη την ημέρα την άσκησή του, οφείλεται σε σπασμό κάποιας ομάδας μεσοπλεύριων μυών (συνήθως εμφανίζεται πλάγια στο θώρακα δεξιά ή αριστερά). Ο σπασμός αυτός γίνεται με τη διακοπή της άσκησης και είναι δυνατόν να μην εμφανιστεί στο μέλλον.
Άλλες φορές όταν ο αθλούμενος φορτίζεται (ψυχικά ή σωματικά) η πλευροδυνία κάνει συχνή την παρουσία της. Σε αυτή την περίπτωση θα χρειαστεί φαρμακευτική αγωγή για να ξεπεραστεί το πρόβλημα.
2) ΟΙ ΑΣΚΗΣΙΟΓΕΝΕΙΣ ΚΟΙΛΙΑΚΟΙ ΠΟΝΟΙ
Αρκετά συχνή μη παθολογική κατάσταση που έντονα προβληματίζει αθλούμενους, φυσικοθεραπευτή και γιατρούς πολλές φορές.
Κοιλιακοί πόνοι παρουσιάζονται κατά τη διάρκεια έντονης άσκησης και εντοπίζονται στο δεξιό ή αριστερό υπογάστριο. Μάλιστα ο αθλούμενος πιστεύει ότι το όργανο που πονάει είναι το συκώτι (δεξιά) ή η σπλήνα (αριστερά).
Άλλες φορές τα ενοχλήματα εντοπίζονται στην κάτω κοιλιακή χώρα, σε σημείο δύσκολης διαφορικής διάγνωσης, με μυϊκά προβλήματα στους κοιλιακούς μύες. Οι κοιλιακοί πόνοι οφείλονται σε σπασμό του παχέος εντέρου και εμφανίζονται με τη μορφή «κράμπας». Οι αθλούμενοι που έχουν προβλήματα κολίτιδας (δυσκοιλιότητα, διάρροιες, φουσκώματα) συχνά παρουσιάζουν κοιλιακούς πόνους. Αντίθετα, σπάνια έχουμε τέτοιου είδους εκδηλώσεις σε αθλούμενους με φυσιολογική λειτουργία του παχέος εντέρου.
Σημειωτέων ότι ο πόνος εμφανίζεται λίγο μετά την αρχή της αθλητικής δραστηριότητας της ημέρας, γίνεται πιο έντονος όσο η ένταση της άθλησης αυξάνει και προοδευτικά σταματάει μετά το τέλος αυτής.
Κατά τη διάρκεια της επόμενης ημέρας ο αθλούμενος δεν νιώθει καμιά απολύτως ενόχληση. Τα ενοχλήματα είναι δυνατόν να επαναληφθούν τις επόμενες μέρες και να εξαφανιστούν εντελώς. Στην περίπτωση που οι κοιλιακοί πόνοι παρουσιάζονται συχνά θα πρέπει ο αθλούμενος να υποβληθεί σε ειδική διαιτητική αγωγή, ίσως και ανάλογη φαρμακευτική.
Δρ. ΞΕΝΟΦΩΝ ΡΟΥΣΣΗΣ
ΟΡΘΟΠΕΔΙΚΟΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ – ΕΙΔΙΚΟΣ ΑΘΛΗΤΙΑΤΡΟΣ
ΔΙΔΑΚΤΩΡ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ BOLOGNA
ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΑΘΛΕΤΙΑ
ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ SUPERLEAGUE
ΜΕΛΟΣ ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ Ε.Π.Ο